REFERAT SKRZATÓW

  • 1. Skrzat jest dobry.

    2. Skrzat mówi po polsku.

    3. Skrzat modli się po polsku.

  • Wspólnym pozdrowieniem skrzatów jest „Serduszko Czułe”, wypowiadane w postawie bacznej, z

    prawą rączką na serduszku.

    Drużynowa: „Skrzaty!”

    Skrzaty odpowiadają: „Serduszko Czułe!”

  • Boże Ojcze, daj serduszkom naszym moc,

    być promykami Twymi,

    Daj jasną gwiazdką świecić w noc

    Dla smutnych na tej ziemi.

  • „Pośród traw, pośród drzew”- patrz książka „Jak Prowadzić Skrzaty” lub na witrynie Org. Harcerek.


Skrzat to dziecko we wieku 4 do 6 lat, który przez wspólną zabawę zaczyna uczyć się podstaw harcerskich: współżycia z innymi dziećmi; zainteresowania się otaczającym go światem; pomocy innym; rozwoju swoich umiejętności i zdolności. Udział w zorganizowanych zajęciach przygotowuje skrzata do kolejnych szczebli drabinki harcerskiej. Po ukończeniu 7 lat skrzat przechodzi do zuchów.

Założenia Programowe i Odznaki

Po okresie próbnym, skrzat przechodzi etapy w których osiąga pewien poziom wyrobienia i które odpowiadają gwiazdkom zuchowym. Pomyślne zakończenie okresu próbnego jest zaznaczone nadaniem odznaki „Skrzat”, a kolejne okresy odznaką zwaną Grzybek. Zbiórki skrzatowe mogą być różnego rodzaju. Skrzat który uczestniczy w szeregu zbiórek na określony temat (nie więcej niż 4 -5), może otrzymać Guziczek za udaną zabawę w „coś”, np.: Krasnalka, Sasankę, Wiewiórkę. Guziczek jest odpowiednikiem sprawności. Odznaki są nadane na zakończenie cyklu zbiórek (na określony temat) lub osiągnięcia pewnego poziomu wyrobienia, ale bez przeprowadzenia próby czy sprawdzenia umiejętności. Odznaka „Skrzat”, grzybki i guziczki powinne być przyznane przez postanowienie drużynowej i nadane uroczyście przy specjalnym obrzędzie.

Okres Próbny - Odznaka „Skrzat”

Odznaka „Skrzat” (odpowiadająca zuchowemu słoneczku lub wilczkowi) to czerwone serduszko z buzią, w zielonej czapeczce (trójkąt) na tle białego deltoidu. Odznakę nosi się na berecie, kapeluszu lub ponad wszystkimi odznakami na szarfie. Odznakę dostaje skrzat po okresie próbnym, gdy zrozumie co to są skrzaty i co znaczy „Serduszko Czułe”.

Grzybki

Grzybki wyhaftowane są kolorową nitką, według załączonego wzoru. Grzybki nosi skrzat przyszyte do szarfy w pierwszym, górnym rzędzie pod odznaką „Skrzat”.

  • MUCHOMOREK - otrzymuje skrzat, który:

    a. należał do gromadki przez rok,

    b. mówi z drużynową jedną modlitwę, np. modlitwę skrzatową lub „Aniele Boży”,

    c. jest grzeczny na zbiórce i w domu,

    d. pomaga w domu,

    e. umie zrobić biało-czerwoną chorągiewkę i rozpozna polski hymn narodowy,

    f. umie się bawić w dwie zabawy ze śpiewem,

    g. opiekuje się ptaszkami w zimie.

  • RYDZ - otrzymuje skrzat, który:

    a. należał do gromadki przez dwa lata,

    b. mówi jedną modlitwę z drużynową, a jedną sam,

    c. zna pierwsze cztery linijki wiersza „Kto ty jesteś – Polak mały”,

    d. zaśpiewa z pomocą drużynowej polski hymn narodowy (pierwszą zwrotkę z

    refrenem) i wie jak się przy tym zachować,

    e. pomaga chętnie w domu i na zbiórce,

    f. zna Prawo Skrzatów,

    g. śpiewa piosenkę skrzatów „Pośród traw, pośród drzew …”,

    h. opowie jedno opowiadanie o skrzatach,

    i. zna nazwę swej gromadki,

    j. zaobserwuje przyrodę w swoim ogrodzie lub najbliższym otoczeniu o różnych porach roku.

  • BOROWIK - otrzymuje skrzat, który:

    a. należał do gromadki przez trzy lata,

    b. mówi sam trzy modlitwy po polsku,

    c. wie, że Orzeł Biały jest godłem Polski,

    d. umie zaśpiewać polski hymn narodowy (pierwszą zwrotkę z refrenem),

    e. robi dobre uczynki,

    f. powie Prawo Skrzatów,

    g. zaśpiewa samodzielnie dwie piosenki i powie wierszyk,

    h. narysuje rysunek do kroniki gromadki,

    i. umie zgodnie bawić się,

    j. jest uśmiechnięty i wesoły,

    k. hoduje roślinkę lub opiekuje się zwierzątkiem,

    l. opowie ulubioną bajkę o skrzatach.

Guziczki Skrzatów

Guziczki są w kształcie rombu na białym tle z czerwonym obramowaniem, wyszywane kolorowymi nićmi, według wzorów podanych w portalu Organizacji Harcerek na witrynie www.zhppgk.org . Skrzat nosi guziczki na szarfie, poniżej grzybków. Zaleca się nie przyczepiać guziczkow agrafkami. Nowe pomysły na guziczki wynikają z zainteresowań lub potrzeb gromadki oraz z wyobraźni drużynowej. Program każdego guziczka powinien trwać około 4 - 5 zbiórek. Referat Skrzatów Głównej Kwatery Harcerek wydał podręcznik pt. „Jak Prowadzić Skrzaty”. Każda drużynowa skrzatów powinna go posiadać, być zapoznana z jego treścią i umieć się nim posługiwać. Podręczniki, książkę pracy gromadki i inne materiały drukowane można otrzymać w wersji elektronicznej zwracając się do Komendy Chorągwi lub do Referatu Skrzatów przy Głównej Kwaterze Harcerek.

PIOSENKA SKRZATÓW


MUNDUREK SKRZATOWY

Mundurek Skrzatów

Mundurek skrzata jest inny od munduru zucha, aby skrzat przechodzący do gromady zuchów oczekiwał na moment kiedy będzie mógł nosić odmienny mundur zuchowy. Dla skrzatów dziewcząt jest wybór ubioru, który musi być jednakowy dla całej gromadki. Drużynowa pobiera decyzję którą opcję stosuje dla dziewcząt w swojej gromadce.

Chłopcy i Dziewczynki

Szarfa (o szerokości 10 cm i długości 140-150 cm) na skrzatowe odznaki w kolorze gromadki, noszona przez lewe ramię. Szarfa również może być koloru szarego lub granatowego z lamówką w kolorze gromadki. Nakładanie odznak na szarfę zamiast na mundurek pozwala skrzatowi trzymać zdobyte odznaki w jednym miejscu – na szarfie ma więcej miejsca na przyszycie odznak i zdobytych guziczków niż na mundurku i może zachować je w dobrym stanie. Skrzaty ubierają szarfę na uroczyste zbiórki i spotkania, n.p. nadanie grzybków. Powstaje okazja na obrzędowość gromadki, przy wręczaniu szarfy nowemu skrzatowi lub przy ‘złożeniu’ szarfy w momencie przejścia skrzata do gromady zuchowej.

Chłopcy

  • Bluzka polo z kołnierzykiem i z długim lub krótkim rękawkiem w kolorze gromadki.

  • Długie spodenki granatowe lub szare, krótkie na lato (nie dżinsy).

  • Sweter (lub polar) szary lub granatowy, może być z kapturem (jako opcja).

  • Skarpetki identyczne dla całej gromadki w praktycznym kolorze.

  • Półbuciki czarne lub brązowe, jednobarwne, bez dodatkowych ozdób.

  • Nakrycie głowy: na zimę: beret koloru gromadki z pomponem. Pompon jest ucinany uroczyście przy przejściu do zuchów - uroczyste “postrzyzyny”; na lato i w krajach o zwiększonej operacji słońca: kapelusz z dużym rondkiem osłaniającym oczy i uszy, w kolorze gromadki, pompon przyczepiony do boku kapelusza.

Dziewczynki

  • Bluzka polo z kołnierzykiem i z długim lub krótkim rękawkiem w kolorze gromadki lub bluzka polo z kołnierzykiem i z długim lub krótkim rękawkiem w kolorze gromadki.

  • Długie spodenki granatowe lub szare. Na lato mogą być krótkie spodenki lub spódniczka szarfan (nie dżinsy).

  • Sukienka/fartuszek bez rękawów zapinana na ramionach koloru szarego lub granatowego z dużymi kieszeniami.

  • Sweter (lub polar) szary lub granatowy, może być z kapturem (jako opcja).

  • Skarpetki identyczne dla calej gromadki w praktycznym kolorze. Na zimę rajstopy jednakowe dla całej gromadki, w praktycznym kolorze.

  • Półbuciki czarne lub brazowe, jednobarwne, bez dodatkowych ozdób.

  • Nakrycie głowy: na zimę: beret koloru gromadki z pomponem. Pompon jest ucinany uroczyście przy przejściu do zuchów - uroczyste “postrzyzyny”; na lato i w krajach o zwiększonej operacji słońca: kapelusz z dużym rondkiem osłaniającym oczy i uszy, w kolorze gromadki, pompon przyczepiony do boku kapelusza.

FORMY ORGANIZACYJNE

Gromadka Skrzatów

Jednostką organizacyjną skrzatów jest gromadka, która wchodzi w schemat Organizacji Harcerek ZHP, na prawach drużyny. Gromadka istnieje jako jednostka samodzielna i podlega Hufcowej. Gromadkę prowadzi drużynowa skrzatów mianowana rozkazem Komendantki Chorągwi, lub za jej upoważnieniem przez Hufcową, na wniosek Referentki Skrzatów w hufcu lub Szczepowej. Gromadka skrzatów jest częścią hufca tak jak gromada zuchowa oraz drużyny harcerek i wędrowniczek.

Gromadka skrzatów może być mieszana.

Skrzaty regularnie uczestniczą w zbiórkach skrzatowych, mszach harcerskich, kominkach skrzatów i zuchów, w jednodniowych wycieczkach, ale nie biorą udziału w wycieczkach z noclegiem ani w koloniach zuchowych.

Zezwolenie na założenie gromadki.

Zezwolenie na założenie gromadki udziela Komendantka Chorągwi na wniosek Hufcowej, gdy istnieją warunki rozwoju dla gromadki.

Obrzędowość w gromadce

Nazwa gromadki jest zatwierdzona rozkazem Komendantki Chorągwi lub za jej upoważnieniem przez Hufcową. Znak gromadki to totem, który odpowiada nazwie gromadki i jest obecny na wszystkich obrzędach i ważnych uroczystościach lub imprezach. Zawołanie i znaki: Gromadka powinna wykazać swoją tożsamość przez rozpracowane tradycje, obrzędy, zawołanie, piosenkę, taniec czy t.p. Skrzaty nie podlegają musztrze harcerskiej. Drużynowa wypracowuje sposób organizowania gromadki poprzez zabawę i konsekwentne wprowadzanie małych obrzędów. Używanie gwizdka jest dozwolone jedynie w zabawie.

Przekazanie skrzatów do gromady zuchów

Skrzat opuszcza gromadkę i przechodzi do gromady zuchowej po ukończeniu 7 lat. Przejście do gromady odbywa się w sposób obrzędowy.

W odniesieniu do skrzatów nie ma rozkazów. Skrzat jest przenoszony do zuchów po uprzednim porozumieniu się obu drużynowych ze Szczepową lub Hufcową. Okres próbny w gromadzie zuchowej nie obowiązuje skrzatów i mogą już w czasie przejścia otrzymać kokardę/chustę gromady i stać się jej pełnymi uczestnikami.

Drużynowa Skrzatów

Obowiązki drużynowej gromadki skrzatów są takie same jak drużynowej drużyny harcerskiej czy drużynowej gromady zuchowej. Drużynowa skrzatów podpisuje takie same zobowiązanie jak inne drużynowe (patrz rozdziały II i III). Ma obowiązek:

  • pełnić swą funkcję zgodnie z podpisanym zobowiązaniem;

  • przygotowywać wraz z przyboczną roczny program pracy gromadki i czuwać nad jego wykonaniem;

  • dopilnować prowadzenie książek gromadki (książka pracy, książka kasowa, kronika i inne wg potrzeby);

  • czuwać nad majątkiem gromadki;

  • przestrzegać terminowego spełniania wszystkich obowiązków organizacyjnych gromadki jak n.p.: składki, sprawozdania, ubezpieczenie itp.;

  • brać udział w radzie hufca/referatu/szczepu, oraz w zbiórkach i kursach drużyny drużynowych;

  • pełnoletnia drużynowa odpowiada za bezpieczeństwo dzieci podczas zajęć skrzatowych.

Uprawnienia pełnoletniej drużynowej skrzatów w stopniu instruktorskim:

  • przyjmować do gromadki dzieci i je usuwać;

  • decydować o programie i formach pracy gromadki;

  • nadawać odznakę „Skrzat”, guziczki i grzybki;

  • brać udział w zbiórkach, odprawach i zjazdach drużynowych szczepu / hufca;

  • brać udział w zebraniach lokalnego Koła Przyjaciół Harcerstwa (KPH).

Zobowiązanie Drużynowej Skrzatów „Zobowiazuję się:

  • dołożyć wszelkich starań, aby powierzone mi dzieci wychować w myśl zasad i ideałów harcerskich;

  • stale czuwać nad zdrowiem fizycznym i moralnym dzieci pod moją opieką;

  • prowadzić pracę w gromadce według przygotowanego programu;

  • spełniać w terminie wszystkie obowiązki organizacyjne;

  • czytać dostępne pisma harcerskie i korzystać z podręczników z Głównej Kwatery Harcerek;

  • czuwać nad majątkiem gromadki, odpowiadać za całość działalności finansowej i gospodarczej gromadki. Zorganizować przedstawienie książki finansowej skarbniczce szczepu lub hufca w wyznaczonym terminie. Przez to zobowiązanie przyjmuję odpowiedzialność za majątek gromadki;

  • przestrzegać by odznaki skrzatowe były szanowane oraz nadawane według regulaminu;

  • dołożyć starań w przygotowaniu następczyni aby zachować ciągłość pracy;

  • nie opuścić gromadki przed zwolnieniem mnie przez władze, oraz przekazaniem majątku gromadki według protokołu zdawczo-odbiorczego.”

Pełniąca obowiązki (p.o.) Drużynowa Skrzatów. Zaleca się, aby skrzaty prowadziły harcerka w wieku conajmniej 16 lat. Na wniosek Hufcowej, harcerka może pełnić obowiązki drużynowej skrzatów jeżeli:

  • ma doświadczenie harcerskie,

  • ma otwartą próbę na odpowiedni stopień harcerski, w uzgodnieniu ze Szczepową / Hufcową; bierze udział w kursach drużynowych skrzatów, współpracuje z Referentką Skrzatów i bierze udział w odprawach szczepu / hufca;

  • umie się posługiwać podręcznikiem skrzatowym;

  • zna zasady regulaminów dotyczących odznaki „Skrzat”, grzybków i guziczków oraz mundurka skrzatowego.

Uprawnienia p.o.drużynowej skrzatów:

  • przyjmować do gromadki dzieci i je usuwać, w porozumieniu ze Szczepową lub Hufcową;

  • decydować o programie i formach pracy gromadki;

  • nadawać odznakę „Skrzat”, guziczki i grzybki;

  • w porozumieniu z opiekunką decydować o sprawach administracyjnych i gospodarczych gromadki;

  • brać udział w zbiórkach, odprawach i zjazdach drużynowych szczepu/hufca;

  • brać udział w zebraniach miejscowego KPH.

Opiekunka Gromadki

Jeżeli drużynowa skrzatów nie jest osobą pełnoletnią, musi być opiekunka. Opiekunkę mianuje Hufcowa. Osoba ta musi być pełnoletnia i jest wybierana w porozumieniu z drużynową. Zobowiązanie Opiekunki: „Wobec niepełnoletności drużynowej, zobowiązuję się:

  • odpowiadać za całość działalności finansowej i gospodarczej gromadki,

  • być obecną na każdej zbiórce i wycieczce,

  • odpowiadać za zdrowie i bezpieczeństwo gromadki.”

  • W razie niemożliwości udziału w zajęciach ,w porozumieniu ze Szczepową/Hufcową, dopilnuje aby była obecna inna pełnoletnia osoba.

Funkcyjne Gromadki

  • Na czele gromadki stoi drużynowa skrzatów, mianowana rozkazem Komendantki Chorągwi lub Hufcowej. Inne funkcyjnye w gromadce mianuje i zwalnia Hufcowa w porozumieniu z drużynową.

  • Przyboczna w gromadce jest pomocnicą i zastępczynią drużynowej. Zakres jej pracy ustala drużynowa, np. przyboczna może się opiekować poszczególnymi skrzatami, pomagać przy dłubkarstwie, przygotować się do funkcji drużynowej aktywnie prowadząc różne elementy zbiórki.

  • Gdy w gromadce jest kilka przybocznych, wówczas drużynowa koordynuje ich pracę. W gromadce mogą być (ale nie muszą) inne funkcyjne, jak skarbniczka, sekretarka, kronikarka, itp. Działają one w zakresie ustalonym przez drużynową.

Rada Gromadki

  • Rada Gromadki jest organem doradczym drużynowej, przy układaniu i wykonywaniu programu pracy.

  • W skład Rady Gromadki wchodzą: drużynowa, przyboczne, opiekunka i inne funkcyjne. Radę zwołuje drużynowa w zasadzie raz w miesiącu. Rada Gromadki działa jednocześnie jako zastęp, który pod kierownictwem drużynowej zdobywa kolejne stopnie harcerskie i pogłębia wiadomości z zakresu metodyki skrzatowej, techniki harcerskiej i pracy nad sobą.

  • Musi być zapewniona odpowiednia proporcja dorosłych osób do ilości dzieci na każdej zbiórce lub spotkaniu, ustalona według przepisów lub przyjętych zasad w kraju zamieszkania.

  • Funkcyjne skrzatów noszą na mundurze odznaki oznaczające ich funkcję, krajkę lub chustę jednostki, do której należą. Nakryciem głowy jest furażerka. Na prawej górnej kieszeni munduru mogą nosić odznakę „Skrzat”.


LISTY DLA DRUZYNOWYCH

JESIEŃ 2009

LISTOPAD 2010

JESIEŃ 2011